Tác giả: Nguyễn Nhật Ánh
Tình trạng: Hoàn thành.
Post bởi:
**********************
Ngồi im trong gió nghe đêm rớt
Chợt thấy hoa vàng trên cỏ xanh
1. Hoa Tay
Chú Đàn bảo tôi:
- Con xòe tay ra cho chú xem nào!
Tôi co những ngón tay lại, nắm thật chặt và giấu ra sau lưng:
- Tay con sạch cơ mà. Hồi sáng con đã rửa tay rồi.
Chú Đàn phì cười:
- Chú có định khám tay con đâu. Con xòe tay ra cho chú xem con có mấy hoa tay thôi.
Đằng sau lưng, hai bàn tay tôi lỏng đi. Tôi chìa bàn tay trái ra trước mặt chú Đàn, thắc mắc:
- Hoa tay là gì hở chú?
Chú Đàn dựng mắt nhìn tôi:
- Con lớn thế này rồi mà không biết hoa tay là gì à?
Chú cầm lấy tay tôi, chậm rãi giải thích:
- Hoa tay là những vân tay hình tròn ở đầu mỗi ngón tay. Hoa tay càng nhiều thì vẽ càng đẹp. Nếu con có mười cái hoa tay, con sẽ vẽ đẹp nhất lớp. Con viết chữ cũng đẹp nhất lớp.
Tôi hồi hộp nhìn chú Đàn xăm xoi từng ngón tay tôi. Có cảm giác như chú đang nghiên cứu những chiếc gân lá trên năm chiếc lá.
Tôi nín thở, hỏi:
- Con có mấy cái hoa tay hở chú?
Chú Đàn lắc đầu, thất vọng:
- Chẳng có cái nào hết.
Tôi lặp lại, buồn rười rượi:
- Chẳng có cái nào hết.
Trong một giây tôi cảm thấy mắt tôi chợt tối đi. Trái tim tôi quặn thắt và rơi xuống một chỗ nào đó, rất xa, có thể là tận những đầu ngón chân.
- Con đừng lo! – Chú Đàn vừa nói vừa dùng ánh mắt để sưởi ấm tôi – Con đâu có viết vẽ bằng tay trái đúng không? Tay phải mới quan trọng. Nào, con đưa tay phải ra đây!
Tôi như vừa được vớt lên từ dưới suối.
Tôi lật đật chìa tay phải ra và chú Đàn thận trọng nâng bàn tay tôi lên sát mắt, lần này động tác của chú hết sức từ tốn, như thể chú cho rằng những cử động mạnh sẽ khiến vân tay của tôi xô lệch đi. Ngay cả khi kiếm tìm những đường vân tròn trên từng ngón tay tôi, trông chú cũng chăm chú hơn, tôi thấy môi chú mím chặt và mày chú nhíu lại, tưởng như chú đang quan sát những con bọ qua kính lúp.
- A, có một cái đây rồi! – Chú hét lên sung sướng.
- Hoa tay hở chú? – Tôi nôn nao buột miệng, cố kìm một tiếng reo vì sợ mình nghe nhầm.
- Ờ, hoa tay! Gương mặt chú Đàn sáng bừng như có một ngọ nến vừa thắp lên trong mắt chú – Có một cái hoa tay trên ngón cái.
Tôi rung rung hỏi:
- Chú ơi, thế còn những ngón khác?
Chú Đàn chẹp chẹp miệng:
- Chờ đã!
Chú lại nghiêng đầu, mân mê từng ngón tay tôi bằng cả tay lẫn mắt, miệng lẩm bẩm xuýt xoa:
- Ngón trỏ, chậc, hỏng rồi!
- Ngón giữa. Ôi, sao ngón này cũng chẳng thấy gì!
- A, có đây rồi. Một cái hoa tay nữa nè!
Tôi lại hỏi, như người mơ ngủ:
- Hoa tay hở chú?
- Ơ, cái thằng này! – Chú Đàn mắng tôi nhưng mắt chú nói điều ngược lại – Chú đang tìm hoa tay của con mà.
Nhưng đó là cái hoa tay cuối cùng chú tìm được. Ngón út tay phải của tôi chẳng có cái hoa tay nào. Như vậy tôi có cả thảy hai cái hoa tay. Một trên ngón cái và một trên ngón áp út.
Chú Đàn bảo tôi nhìn vào đầu mỗi ngón tay và chú bắt đầu giảng giải. Đúng như chú Đàn nói, những đường vân trên đầu ngón tay áp út bên phải của tôi tròn quay, vòng bên trong nhỏ nhất, bé bằng hạt tấm, rồi tới những vòng lớn hơn xếp thành từng lớp trong hệt như những vòng sóng khi tôi nghịch ngợm ném một hòn sỏi xuống mặt ao. Hoa tay trên ngón cái của tôi không đều đặn bằng, nhũng đường vân xoắn vào nhau như vũng nước xoáy nhưng chú Đàn bảo nó chính là hoa tay đấy con, chỉ có điều cái hoa này không đẹp bằng cái hoa kia. Chú nhìn ra sân nắng, nheo nheo mắt:
- Con nhìn ra sân mà xem. Có rất nhiều loài hoa, nhưng không phải các loài hoa đều đẹp như nhau, đúng không?
Kể từ hôm đó, gặp ai tôi cũng tóm lấy, đòi xem hoa tay.
Thằng Tường em tôi có sáu cái hoa tay khiến tôi sửng sốt:
- Ôi, sao mày nhiều hoa tay thế này. Mai mốt lớn lên mày viết và vẽ đẹp lắm đấy!
- Hoa tay là gì hở anh? – Tới phiên thằng Tường hỏi tôi. Và tôi lại giảng giải cho nó.
Nó tròn mắt nhìn tôi:
- Thế anh có mấy cái hoa tay?
Tôi thở dài:
- Tao chỉ có hai cái à.
Giọng tôi thất vọng như thể tôi chỉ có hai cái răng hoặc hai ngón chân.
Tường kiễng chân lên để có thể bá vai tôi:
- Nhưng dù thế em cũng không vẽ đẹp bằng anh. Bao giờ anh cũng là người vẽ đẹp nhất.
Nghe Tường nói vậy, tôi cảm thấy mình được an ủi một chút.
Đến lớp, tôi chộp lấy tay từng đứa bạn, săm soi.
Và tôi buồn nẫu ruột nhận ra đứa nào cũng có nhiều hoa tay hơn tôi.
Riêng con Mận, ngón tay nào của nó cũng có hoa tay. Các đường vân tròn xoay, đều tăm tắp. Tôi nhìn nhũng ngón tay nở hoa của nó, nói giọng ghen tị:
- Mày nhiều hoa tay thật đấy. Nếu mỗi bàn tay của mày có sáu ngón như ông Năm Ve, chắc mày có tới mười hai cái hoa tay.
Con Mận rụt cổ:
- Eo ôi, mình sợ lắm! Mình không cần tới mười hai cái hoa tay đâu!
2. Những Ngón Tay
Từ hôm đó, tôi có thói quen ngắm nghía hai bàn tay của mình.
Trước nay, tôi chưa bao giờ quan tâm đến chúng. Tôi sai bảo hai bàn tay làm cái này cái nọ, chép bài, gọt bút chì, gãi lưng, đấm nhau với tụi bạn, giật tóc con Mận, đem chiếc ghế từ chổ này sang chổ khác, và thường là tôi quên mất chúng.
Bây giờ ngồi phơi nắng một mình ngoài vỉa hè, tôi mới có thì giờ ngắm nghía hai bàn tay của mình. Có bao giờ bạn nhín ngắm hai bàn tay của bạn không? Nếu có lần nào bạn nhín ngắm hai bàn tay của bạn, bạn sẽ thấy chúng thật là ngoan.
Bạn không cần nói ra miệng, bạn chỉ ra lệnh trong đầu thôi, chẳng hạn “Đưa lên”, bàn tay sẽ nghe lời bạn ngay tức khắc. Cả hai bàn tay đều đưa lên, nếu bạn muốn cả bàn tay trái lẫn bàn tay phải cùng nghe lời. Nếu bạn muốn chúng nắm lại, chúng sẽ nắm lại. Bạn bảo “tụi bay đứng im, chỉ ngón tay cái nhúc nhích thôi”, ngón tay cái sẽ nhúc nhích trong khi những ngón còn lại không dám cựa quậy.
Bàn tay của bạn không bao giờ chống lại bạn, nên người lớn thường sai bàn tay làm đủ thứ việc, từ những việc tốt như “đóng cho tao cái đinh này” hoặc “giặt cho tao chiếc áo kia” đến những việc không tốt như bóp cò súng hay kích nổ một quả bom.
Nếu bạn là trẻ con thì chắc bạn cũng làm như tôi thỉnh thoảng vẫn làm tức là sai ngón tay ngoáy mũi hay sai nó bẹo tai cô bạn học ngồi bên cạnh, tức là những chuyện mà ba mẹ và cô giáo tôi cấm ngặt.
Nói chung, hai bàn tay của chúng ta rất ngoan, chúng thường nằm im chờ chúng ta sai khiến. Trong khi chúng ta chẳng hề thương xót chúng, thỉnh thoảng lại bắt chúng làm những việc nguy hiểm khiến chúng bị trầy xước hoặc chảy máu rất nhiều.
Tôi yêu bàn tay của mình lúc ngồi ngắm chúng, thường là vào lúc mẹ tôi vừa cắt móng tay cho tôi xong. Lúc đó những ngón tay như những đứa trẻ vừa được tắm gội, nom sạch sẽ và gọn gàng.
Khi xăm xoi hai cái hoa tay trên ngón cái và ngón áp út ở bàn tay phải, tôi yêu hai ngón tay này quá, thậm chí có một chút gì đó tự hào. Giống như bạn có mười đứa con, nhưng chỉ hai đứa học giỏi mới có thể khiến bạn nở mặt với hàng xóm “hai thằng cu nhà tôi mới vừa thi đỗ đại học đó, chị!”, có khi bạn còn hãnh diện khoe thêm: “chẳng thấy tụi nó ôn bài gì cả mà vẫn thi đỗ như chơi chị à” để được nghe láng giềng của bạn xuýt xoa “ồ, hai thằng bé thông minh ghê”.
Những ngón tay còn lại, tôi cũng yêu, yêu nhiều hơn là đằng khác, theo kiểu bố mẹ yêu những đứa con không may. Tôi lẩn thẩn nghĩ nếu sau này tôi lớn lên, lấy vợ và sinh được mười đứa con tôi sẽ cố yêu mười đứa như nhau dù chắc chắn trong mười đứa đó đứa kém thông minh sẽ kém thông minh hơ đứa thông minh, đứa xinh đẹp sẽ kém xinh đẹp hơn đứa xinh đẹp, hẳn thế.
Hai bàn tay của ta giống như những người bạn thân, luôn chia sẻ với ta mọi vui buồn trong cuộc sống. Bạn cứ ngẫm mà xem, có phải khi bạn mừng rỡ hay phấn khích, hai bàn tay hăng hái vỗ vào nhau để nhân đôi niềm vui trong lòng bạn. Khi bạn khóc, hai bàn tay lại thay phiên nhau kiên trì lau khô những giọt lệ lăn tròn trên gò má bạn. Hai bàn tay lúc đó giống như những chú chim vàng anh trong cổ tích, cần mẫn tha từng hạt cườm long lanh trên mặt bạn đem gửi vào nắng, vào gió, vào mưa để một chốc sau sự tươi tỉnh lại nhuộm hồng gương mặt mới đây còn tái xanh của bạn.
Từ khi nhận ra điều đó, tôi có thói quen thò tay ra ngoài cửa sổ bên bàn học.
Tôi tắm hai bàn tay của mình trong mưa để thấy những đầu ngón tay nhăn nheo như câu đố bọn trẻ con chúng tôi hay đố: “Một cây mà có năm cành / Nhúng nước thì héo để dành thì tươi”.
Rồi sau đó tôi phơi chúng trong nắng như mẹ tôi vẫn phơi quần áo ngoài bờ giậu để hong khô những ngón tay dưới ánh mặt trời và nghe gió cù mơn man nhồn nhột.
Có lần con Mận qua nhà tôi chơi, thấy tôi đang thò tay ra ngoài cửa sổ, liền trố mắt:
- Bạn đang làm gì vậy?
- Tao đang phơi những ngón tay. Mày có bao giờ phơi những ngón tay không?
- Không.
- Thế khi tay mày bị ướt mày làm gì?
- Mình lau vào quần.
Tôi kêu lên:
- Eo ơi, ai lại lau tay vào quần!
Mấy hôm sau tôi qua nhà con Mận mua chai xì dầu (nhà nó bán tạp hóa), thấy nó ngồi trong nhà thò tay ra ngoài cửa sổ y hệt tôi, tôi sung sướng hỏi:
- Mày đang phơi hai bàn tay đấy à?
Để nghe nó sung sướng đáp:
- Ờ, mình vừa rửa chén xong.
Nhưng không phải lúc nào con Mận cũng đáp bằng giọng reo vui như vậy.
- Mày đang phơi hai bàn tay theo kiểu mới à?
Lần khác tôi hỏi, khi thấy nó hai tay chống lấy cằm, cùi tay tựa lên bậu cửa sổ, thừ mặt trông ra.
- Không. Mình có phơi hai bàn tay đâu. – Nó đáp, giọng rầu rầu – Mình đang phơi khuôn mặt.
- Mặt mày làm sao mà phơi? Mày vừa tắm xong à?
- Không. Mẹ mình vừa đánh đòn mình.
Tôi không hỏi nữa. Vì tôi hiểu. Con Mận đang hong khô những giọt nước mắt. Tội nó ghê!
3. Chú Đàn
Chú Đàn lớn hơn tôi tám tuổi.
Chú là em út của ba tôi.
Chú sống với bà tôi, vì chú là người con duy nhất chưa lập gia đình.
Nhà bà tôi và nhà tôi cách nhau không xa lắm nên tôi thường chạy qua chơi với bà tôi và chú Đàn thường qua chơi với hai anh em tôi.
Chú Đàn cụt một tay. Tay phải của chú cụt tới tận khuỷu, lúc chú đi ngoài đường một ống tay áo phất phơ như tay áo thằng bù nhìn giữ dưa, nhưng với cánh tay còn lại chú thổi acmônica hay nhất làng.
Ba tôi bảo trước đây chú phụ việc ở lò mía đường, chả hiểu thế nào (chắc là chú ngủ gục) tay chú bị cuốn vào cối xay mía, dập nát, bác sĩ phải cưa bỏ mới cứu được chú.
Hôm trước, lúc chú xem hoa tay cho tôi, tôi quên hỏi chú có mấy cái hoa tay. Điều đó làm tôi băn khoăn suốt ngày hôm đó.
Tối, tôi định chạy qua nhà bà để tìm chú thì chú đã tằng hắng ầm ĩ trước ngõ. Đó là cách ra hiệu của chú, kiểu như là “Thiều ơi, Tường ơi! Chú Đàn tới chơi nè!”.
Tôi chạy bay ra ngõ ngay sau tiếng tằng hắng đầu tiên.
- Chú Đàn ơi! Chú có mấy cái hoa tay hở chú? – Tôi vừa chạy vừa hét lớn.
- Chú hả? – Chú xoa đầu tôi bằng bàn tay duy nhất – Trước đây chú có năm cái hoa tay. Nhưng bây giờ chẳng còn cái nào.
- Sao thế hả chú? – Tôi ngơ ngác – Những cái hoa tay cũng biến mất sao?
- Không phải biến mất! – Chú Đàn cười khì khì, buông tay khỏi đầu tôi để mân mê mẩu tay cụt – Chỉ vì năm cái hoa tay của chú đều nằm ở bàn tay phải.
Bàn tay phải của chú tức là bàn tay đã bị cưa đi.
Đột nhiên tôi nói:
- Nhưng dù bàn tay phải của chú không còn nữa thì chú vẫn là người có năm hoa tay chứ?
Chú Đàn có vẻ ngạc nhiên trước lý lẽ của tôi. Chú tròn mắt nhìn tôi chằm chặp như thể mới thấy tôi lần đầu. Chú nhìn như thế một lúc lâu và không nói gì khiến tôi đâm chột dạ.
- Con nói không đúng hả chú? – Tôi lo lắng.
- Không. Con nói rất hay! Điều đơn giản thế mà lâu nay chú không nghĩ ra! Ha ha, hay quá! Thế là tôi vẫn có năm cái hoa tay, bà con ơi!
Tôi xác nhận với các bạn là chú Đàn vẫn còn năm cái hoa tay, dù không ai được nhìn thấy chúng nữa. Vì chú vẽ rất đẹp. Dưới mắt thằng Tường thì tôi là người vẽ đẹp nhất. Nhưng dưới mắt tôi thì chú Đàn mới là người số một. Các bài tập vẽ của tôi, lúc mê chơi tôi vẫn thường nhờ chú vẽ giùm và bao giờ tranh vẽ của chú cũng đạt điểm cao nhất lớp.
4. Chuyện Ma Của Chú Đàn
Hồi đó nhà tôi ở cạnh đường quốc lộ, sau nhà là một nghĩa trang rộng mênh mông. Nghĩa trang rộng đến mức ngay cả vườn nhà tôi cũng có hai ngôi mộ hoang trú ngụ từ rất lâu trước khi gia đình tôi dọn đến. Buổi tối ngồi trong nhà nhìn ra những đốm nhang lập lòe mẹ tôi vẫn thắp hằng đêm trước mộ, anh em tôi đứa nào cũng cảm thấy rùng rợn.
Đã thế, chú Đàn mỗi khi đến chơi lại hay tụ tập hai anh em tôi lại để nghe chú kể chuyện ma.
Chú Đàn thổi acmônica tuyệt hay nhưng có vẻ chú chẳng hứng thú biểu diễn cho bọn trẻ chúng tôi nghe. Nằn nì lắm, chú mới rút cây kèn trong túi áo ra, lướt khẽ trên môi, nảy ra vài giai điệu ngắn ngủi rồi lại nhét vô túi áo, nói “Chú hết hơi rồi”. Trong chú như người vừa gặm phải một trái bắp thối.
Chú Đàn bảo hết hơi rồi nhưng lại nói “Để chú kể chuyện ma cho tụi con nghe” và lúc đó tôi thấy chú chẳng hết hơi chút nào hết. Chú kể liên tu bất tận, hết chuyện này đến chuyện khác. Chuyện nào của chú cũng rùng rợn, tôi chẳng rõ từ đâu chú biết lắm thế.
Chúng tôi ngồi dỏng tay nghe, thinh thích, sờ sợ, chốc chốc lại liếc mắt ra cửa, tim đập thình thịch khi bắt gặp những đốm lửa chỗ hai ngôi mộ ở góc vườn.